ประโยชน์ของยาแก้ปวดฟัน
สำหรับประโยชน์ของยาแก้ปวดฟันนั้น จะช่วยบรรเทาอาการปวดฟันที่สร้างความหงุดหงิดทางอารมณ์ และเป็นอุปสรรคในการใช้ชีวิตประจำวันให้มีอาการดีขึ้น มีอาการปวดน้อยลง แต่การรับประทานยาแก้ปวดฟันจะไม่ช่วยให้อาการปวดฟันที่เกิดขึ้นหายขาด เป็นเพียงการบรรเทาอาการชั่วคราวเท่านั้น
ประเภทของยาแก้ปวดฟัน
ยาแก้ปวดฟันมีหลากหลายประเภท โดยแต่ละประเภทมีความเหมาะสมกับความรุนแรงของการปวดฟันที่แตกต่างกันออกไป โดยส่วนใหญ่แล้วยาที่ใช้แก้ปวดฟันสามารถแบ่งออกเป็นแต่ละประเภทดังนี้
1. พาราเซตามอล (Paracetamol)
พาราเซตามอล (Paracetamol) หรือยาพารา มีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าอะเซตามีโนเฟน (Acetaminophen) เป็นยาสามัญประจำบ้านที่มีข้อบ่งใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดต่าง ๆ เช่น เป็นยาแก้ปวดหัว บรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ เป็นยาแก้ปวดฟัน ปวดประจำเดือน รวมไปถึงช่วยลดไข้ ซึ่งพาราเซตามอลจะมีการออกฤทธิ์ไปที่ระบบประสาทส่วนกลางให้ลดการสร้าง และการหลั่งสารพรอสตาแกลนดิน (Prostaglandin) พร้อมช่วยยับยั้งสารก่อให้เกิดไข้ที่ศูนย์ควบคุมอุณหภูมิภายในสมองอีกด้วย
โดยพาราเซตามอลชนิดเม็ดที่มีขนาด 500 มิลลิกรัม รับประทานเพื่อบรรเทาอาการปวดและลดไข้นั้น แนะนำให้รับประทานครั้งละ 1-2 เม็ด ในแต่ละครั้งให้ห่างกัน 4-6 ชั่วโมง ไม่เกินวันละ 8 เม็ด ควรรับประทานในขณะที่มีอาการปวด และที่สำคัญไม่ควรรับประทานยาติดต่อกันเกิน 5 วัน
ผู้ที่มีอาการปวดฟันสามารถหาซื้อพาราเซตามอลได้ตามร้านขายยาและร้านสะดวกซื้อทั่วไป อาจเลือกซื้อยาบาคามอล ซึ่งก็คือคือพาราเซตามอลยี่ห้อหนึ่ง ที่จะช่วยบรรเทาอาการปวดฟัน ลดไข้ ปวดกล้ามเนื้อ สามารถหาซื้อได้ง่ายตามร้านขายยา และร้านสะดวกซื้อทั่วไปโดยเฉพาะที่ 7-11 และ Save Drug ทุกสาขา
2. ยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs)
ยาแก้ปวดฟันตัวต่อมาคือ ยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ได้แก่ ยาพอนสแตน (Ponstan), ไพร็อกซิแคม (Piroxicam), ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen), แอสไพริน เป็นต้น ซึ่งมีประสิทธิภาพช่วยลดอาการปวดฟัน ให้มีความรุนแรงน้อยลง นิยมใช้เป็นยาแก้ปวดฟันคุด ส่วนใหญ่แล้วการรับประทานยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์จะรับประทานเพื่อบรรเทาอาการปวดฟันที่มีความรุนแรงในระดับปานกลาง ไปจนถึงมาก
โดยยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์จะมีหลักการในการออกฤทธิ์คือทำการยับยั้งเอนไซม์ Cyclooxygenase ในกระบวนการสร้างพรอสตาแกลนดิน (Prostaglandin) ทำให้ช่วยบรรเทาอาการปวดฟันให้เบาลง
3. เบนโซเคน (Benzocaine)
เบนโซเคน (Benzocaine) คือยาชาเฉพาะจุดที่มีทั้งรูปแบบครีม สเปรย์ แบบหยอด หรือแม้กระทั่งแบบอม ซึ่งเบนโซเคนสามารถช่วยลดอาการปวดได้ โดยออกฤทธิ์ทำให้บริเวณที่เกิดอาการปวดรู้สึกชา สามารถใช้เพื่อบรรเทาอการปวดได้หลายแบบ เช่น อาการปวดฟัน ปวดเหงือก ปวดแผลภายในช่องปาก เป็นต้น อย่างไรก็ตามเบนโซเคนเป็นยาที่ต้องจ่ายโดยแพทย์และเภสัชกรเท่านั้น ไม่สามารถซื้อมาใช้ได้เองเมื่อมีอาการปวดฟัน
4. เมโทรนิดาโซล (Metronidazole)
เมโทรนิดาโซล (Metronidazole) เป็นยาปฏิชีวนะที่ช่วยฆ่าเชื้อ หยุดยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียชนิดที่เติบโตได้โดยไม่ต้องพึ่งพาออกซิเจน (Anaerobic Bacteria) และโปรโตซัว หรือสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว (Protozoa) ส่วนใหญ่จะใช้รักษาอาการติดเชื้อแบคทีเรียตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น กระเพาะอาหาร ตับ ผิวหนัง ช่องคลอด ปอด หัวใจ กระแสเลือด อาจใช้ยานี้เป็นยาแก้ปวดทางอ้อม กรณีที่มีการติดเชื้อที่ไวต่อยาชนิดนี้ ช่วยบรรเทาอาการปวดฟันร่วมกับยาแก้ปวดชนิดอื่น
5. ยาแก้อักเสบ หรือยาในกลุ่มต้านเชื้อแบคทีเรีย
มาถึงยาแก้ปวดฟันประเภทสุดท้ายคือยาแก้อักเสบ หรือ ยาในกลุ่มต้านเชื้อแบคทีเรีย เป็นยาที่ช่วยแก้อาการปวดทางอ้อม โดยใช้กับผู้ที่มีอาการปวดฟันที่มีสาเหตุจากการติดเชื้อแบคทีเรียจนทำให้เหงือกอักเสบ เหงือกบวม หรือเป็นหนอง โดยยาจะทำให้อาการติดเชื้อหายไป และอาการปวดหายไปด้วย ยาดังกล่าวมีหลายชนิด เช่น เตตร้าซัยคลิน (Tetracyclines), อะม็อกซีซิลลิน (Amoxicillin), เพนนิซิลิน (Penicillin) และ เลโวฟล็อกซาซิน (Levofloxacin) เป็นต้น
เลือกกินยาแก้ปวดฟัน ยี่ห้อไหนดี
การเลือกยาแก้ปวดฟันเพื่อช่วยบรรเทาอาการปวดฟันให้ดีขึ้น ในขณะที่รอไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจอาการ หรือใช้เป็นวิธีบรรเทาอาการปวดหลังถอนฟันนั้น อันดับแรกควรเลือกจากระดับความรุนแรงของอาการปวดฟันเป็นหลัก เพราะยาแก้ปวดฟันแต่ละประเภท แต่ละยี่ห้อ ตัวยาแต่ละตัว เหมาะกับความรุนแรงของอาการปวดฟันที่แตกต่างกันออกไป นอกจากนั้นยังควรเลือกยาแก้ปวดฟันที่ได้มาตรฐานความปลอดภัย โดยควรได้รับรองมาตรฐานจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ด้วย
