อาการปวดหัวข้างขวาเป็นอาการปวดหัวข้างเดียวที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันของใครหลายๆ คน ซึ่งอาการปวดหัวดังกล่าวหากกำเริบขึ้นก็จะรบกวนการใช้ชีวิตไม่น้อยจนทำให้หลายคนต้องหาวิธีแก้อาการปวดหัวให้ดีขึ้น แต่ทราบหรือไม่ว่าอาการปวดหัวข้างขวาที่เกิดขึ้นในบางลักษณะก็ไม่ควรปล่อยไว้ แล้วจะมีอาการปวดหัวข้างขวาแบบใดบ้างที่ควรรีบพบแพทย์ วันนี้ขอพาไปอ่านสาระสุขภาพดีๆ เกี่ยวกับอาการปวดหัวข้างขวา พร้อมวิธีแก้ที่สามารถทำได้ด้วยตัวเอง

สารบัญบทความ

อาการปวดหัวข้างขวา – ข้างซ้าย

อาการ ปวดหัว หลายครั้งสร้างความไม่สบายใจเมื่อมีอาการเกิดขึ้น โดยอาการปวดหัวทั้งข้างขวา ข้างซ้ายจะมีหลายประเภท แต่ละประเภทก็จะมีสาเหตุที่แตกต่างกัน แล้วอาการปวดหัวข้างขวา ข้างซ้ายมีสาเหตุ มีปัจจัยกระตุ้นอะไรบ้าง มาอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมพร้อมๆ กันเลย

1. ปวดหัวข้างขวา หรือ ปวดหัวข้างซ้าย

ปวดหัวข้างขวา หรือปวดหัวข้างซ้าย เป็นอาการที่หลายๆ คนมักเรียกกันว่าอาการปวดหัวข้างเดียวนั้นเป็นอาการปวดหัวที่มีลักษณะปวดตุบๆ ปวดเป็นจังหวะที่ข้างใดข้างหนึ่ง หรือมีการปวดสลับไปมาทั้งสองข้าง โดยอาการดังกล่าวนอกจากจะรู้สึกปวดหัวตุ๊บๆ เป็นจังหวะแล้วยังอาจมีอาการปวดที่ลามมาถึงช่วงกระบอกตาได้อีกด้วย

2. ปวดหัวรอบ ๆ ขมับทั้งสองข้าง 

อาการปวดหัวรอบๆ ขมับทั้งสองข้างเป็นอาการปวดหัวที่มีสาเหตุมาจากการพักผ่อนที่ไม่เพียงพอจึงทำให้เกิดความอ่อนเพลีย และเกิดอาการปวดหัวขึ้นได้ นอกจากในเรื่องของการพักผ่อนแล้วยังรวมถึงความเครียดจากการเรียน การทำงาน และเรื่องอื่นๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน ซึ่งอาการปวดหัวในลักษณะนี้จะรู้สึกปวดหัวบริเวณหน้าผาก ปวดขมับทั้งสองข้าง ในบางรายนอกจากปวดหัวแล้วอาจจะรู้สึกปวดไปถึงช่วงคอ บ่า ไหล่ และท้ายทอยได้

3. ปวดหัวบริเวณหน้าผากไปถึงโหนกแก้ม 

สำหรับอาการปวดหัวบริเวณหน้าผากไปถึงโหนกแก้มหรืออาการปวดหัวไซนัสอักเสบ เป็นอาการปวดที่มีสาเหตุมาจากบริเวณโพรงจมูกบวมทำให้น้ำมูกมีการค้างอยู่บริเวณนั้นเป็นจำนวนมาก น้ำมูกมีความเหนียวข้น และเกิดเป็นหนองอักเสบในที่สุด โดยผู้ที่ปวดหัวในลักษณะนี้นอกจากจะรู้สึกปวดตั้งแต่หน้าผากไปจนถึงโหนกแก้มแล้วยังรู้สึกปวดหัวคิ้ว หรือปวดลามมาถึงหัวตาได้อีกด้วย

4. ปวดหัวลามลงไปบริเวณเบ้าตา

อาการปวดหัวลามลงไปที่เบ้าตาอาจเป็นสัญญาณเตือนความเสี่ยงเป็นโรคไมเกรน ซึ่งเกิดจากปัจจัยเดียวกันกับโรคไมเกรน ไม่ว่าจะเป็นแสงแดดจ้า อากาศร้อนจัด ฝุ่นควัน ความเครียด แอลกอฮอล์ การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน แต่นอกจากนี้อาการปวดหัวลามถึงเบ้าตาแล้วทำให้ตาพร่ามัวมองไม่ชัด อาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคต้อหินชนิดเรื้อรังได้ ดังนั้นจึงควรได้รับการตรวจวินิจฉัยโดยระเอียดหากมีอาการดังกล่าว

5. ปวดหัวลามไปยังบริเวณใบหูและกราม 

อาการปวดหัวลามไปยังใบหูและกราม อาจเป็นสัญญาณบอกถึงโรคข้อต่อขากรรไกรและกล้ามเนื้อบดเคี้ยว เกิดจากการกัดฟันในขณะที่นอนหลับแบบไม่รู้ตัว หรือเกิดการบาดเจ็บบริเวณขากรรไกร จนทำให้อ้าปากได้ลำบาก เคี้ยวไม่สะดวก และอาการปวดลามไปถึงบริเวณใบหูและศีรษะ สามารถบรรเทาอาการและป้องกันได้ด้วยตัวเอง โดยประคบอุ่น เลือกกินอาหารนิ่ม เลี่ยงการออกแรงเคี้ยวอาหาร ใส่อุปกรณ์ช่วยลดการนอนกัดฟัน กินยาแก้ปวด เป็นต้น

สาเหตุของอาการปวดหัวข้างขวา – ข้างซ้าย

ปวดหัวข้างขวาวิธีแก้

หลายคนที่มีอาการปวดหัวข้างเดียว บางทีรู้สึกปวดหัวข้างขวา หรือบางทีรู้สึกปวดหัวข้างซ้ายบ้าง อาจคิดว่าเกิดจากสาเหตุเดียวกัน แต่อาการปวดหัวทั้งสองข้างมีสาเหตุที่แตกต่างกัน ซึ่งสามารถแยกได้ดังนี้

  1. สาเหตุอาการปวดหัวข้างขวา

โดยปกติแล้วสาเหตุของอาการปวดหัวข้างขวามักมีสาเหตุเบื้องต้นมาจากปัจจัยความเครียดที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน เช่น ความเครียดในขีวิตส่วนตัว ความเครียดจากการเรียน การทำงาน ซึ่งนอกจากความเครียดแล้วยังมีพฤติกรรมการใช้ชีวิตในด้านอื่นๆ ที่ส่งผลไม่แพ้กัน เช่น การพักผ่อนไม่เพียงพอจนทำให้เกิดความอ่อนเพลีย การรับประทานอาหาร เป็นต้น 

อย่างไรก็ตามแม้สาเหตุเบื้องต้นจะเกิดขึ้นจากความเครียด และพฤติกรรม แต่ในบางครั้งอาการปวดหัวข้างขวาก็ยังเกิดขึ้นได้จากการใช้ยาบางชนิดในปริมาณที่มากเกินไปมาเป็นเวลานาน และอาการของโรคบางโรค เช่น ไซนัสอักเสบ ภูมิแพ้ เป็นต้น

  1. สาเหตุอาการปวดหัวข้างซ้าย

สำหรับสาเหตุของอาการปวดหัวข้างซ้ายส่วนใหญ่ในเรื่องของพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันจะมีความคล้ายคลึงกับอาการปวดหัวข้างขวาในเรื่องของความเครียด การรับประทานอาหาร การพักผ่อน เป็นต้น แต่อย่างไรก็ตามนอกจากนี้อาจเกิดจากโรคบางชนิดที่ติดเชื้อทางระบบหายใจ เช่น ภูมิแพ้ ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ หรือการใช้ยาบางชนิดติดต่อกันเป็นเวลานาน เป็นต้น 

อาการปวดหัวข้างขวาที่ต้องรีบไปพบหมอ

การสังเกตตัวเองเป็นสิ่งสำคัญโดยเฉพาะผู้ที่มีอาการปวดหัวข้างขวา หากเริ่มสังเกตตัวเองว่ามีอาการปวดหัวข้างขวาที่เป็นอยู่มีลักษณะผิดปกติไป ต้องรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัย และการรักษาที่เหมาะสม

  • ปวดหัวมาก และปวดมาเป็นเวลานาน 
  • ปวดหัวข้างขวาจนรบกวนการนอนหลับ
  • ปวดหัวแล้วมีผลต่อการมองเห็น เห็นภาพไม่ชัดหรือเห็นภาพซ้อน
  • ปวดหัวข้างขวาแล้วรู้สึกตึงคอ
  • ปวดหัวข้างขวาแล้วมีอาการแขนขาชา แขนขาอ่อนแรงร่วมด้วย
  • ปวดหัวแล้วมีลักษณะการพูดที่ผิดปกติไป

วิธีแก้อาการปวดหัวข้างขวาด้วยตัวเอง

เมื่อเกิดอาการปวดหัวข้างขวาขึ้นจะส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน เพราะในบางครั้งอาการปวดหัวข้างขวาจะรบกวนกิจกรรมที่ทำในแต่ละวันจนน่าหงุดหงิด หลายคนจึงต้องการวิธีแก้อาการปวดหัวข้างขวาที่สามารถทำได้ด้วยตนเอง โดยวิธีแก้ที่สามารถทำได้มีดังต่อไปนี้

1. กินยาแก้ปวดและนอนหลับพักผ่อน

ปวดขมับขวา

วิธีแก้อาการปวดหัวข้างขวาด้วยตัวเองวิธีแรกคือการรับประทานยาแก้ปวดหัว และนอนหลับพักผ่อน ซึ่งโดยส่วนใหญ่ยาแก้ปวดที่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป ร้านสะดวกซื้อต่างๆ หนีไม่พ้นยาพารา เช่น บาคามอล ยาพาราเม็ดสีเหลือง 500 มก. บรรเทาอาการปวดหัว ปวดกล้ามเนื้อ ปวดฟัน ลดไข้ ซื้อได้ที่ 7-11 ร้านขายยาชั้นนำ และร้านยา Save Drug ในเครือโรงพยาบาลกรุงเทพ

ซึ่งการรับประทานยาพาราจะช่วยบรรเทาอาการปวดหัวข้างขวา ปวดหัวข้างซ้าย โดยควรใช้เมื่อมีอาการ และรับประทานยาพาราครั้งละ 1 – 2 เม็ด ทุก ๆ 4 – 6 ชั่วโมง ที่สำคัญในการรับประทานยาพาราเพื่อบรรเทาอาการปวดหัวข้างขวา ปวดหัวข้างซ้ายไม่ควรรับประทานเกินวันละ 8 เม็ด และต่อเนื่องกันเป็นเวลานานหลายวัน

2. เติมน้ำให้กับร่างกาย ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ 

ปวดท้ายทอยข้างขวา

วิธีการแก้อาการปวดหัวข้างขวาวิธีต่อมาคือการเติมน้ำให้กับร่างกาย ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ เพราะจะเป็นการเติมน้ำให้กับส่วนต่างๆ ของร่างกาย ไม่ให้ร่างกายอยู่ในภาวะขาดน้ำ ทำให้เลือดเกิดการไหลเวียนไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ภายในร่างกายได้ดี โดยเฉพาะสมอง ที่สำคัญการเติมน้ำให้กับร่างกาย ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอยังช่วยลดอาการปวดศีรษะได้เป็นอย่างดี

3. ออกกำลังกาย 

ปวดหัวจี๊ดๆข้างขวา

การออกกำลังกายก็เป็นอีกวิธีสำคัญที่สามารถช่วยแก้อาการปวดหัวข้างขวาให้ดีขึ้นได้ไม่แพ้กับวิธีอื่นๆ อย่างที่ทราบกันว่าการออกกำลังกายเป็นการบริหารส่วนต่างๆ ของร่างกาย ช่วยให้สุขภาพดีแล้ว การออกกำลังกายยังช่วยให้เกิดความผ่อนคลาย สำหรับใครที่ปวดหัวข้างขวาแนะนำให้ออกกำลังกายเพื่อแก้อาการปวดหัว โดยอาจจะเริ่มต้นด้วยวิธีการออกกำลังกายแบบเบาๆ เช่น การขยับร่างกาย ขยับมือ หรือเท้าเพียงเล็กน้อยอยู่กับที่ การวิ่งเหยาะๆ ออกกำลังกายด้วยโยคะ หรือท่าง่ายๆ เป็นเวลาประมาณ 15 นาที

4. นวดผ่อนคลายกล้ามเนื้อ 

ปวดหัวข้างขวากระบอกตาท้ายทอย

การนวดผ่อนคลายกล้ามเนื้อโดยเฉพาะการนวดในช่วงบริเวณคอบ่าไหล่ จะช่วยบรรเทาอาการปวดหัวรอบๆ ขมับทั้งสองข้างให้ดีขึ้นที่สำคัญการนวดยังช่วยให้เกิดความผ่อนคลาย หรืออาจจะทำการนวดในบริเวณขมับทั้ง 2 ข้าง โดยนวดคลึงให้เกิดความผ่อนคลายประมาณ 30 วินาทีก็สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดหัวข้างขวาที่เกิดขึ้นได้ดีเช่นเดียวกัน

5. หลีกเลี่ยงชา กาแฟ และ แอลกอฮอล์ 

ปวดหัวข้างขวากระบอกตาผู้หญิง

วิธีสุดท้ายที่สามารถแก้อาการปวดหัวซีกขวาได้ด้วยตนเองคือหลีกเลี่ยงการดื่มชา กาแฟ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะอาการปวดหัวซีกขวา ปวดหัวซีกซ้ายที่เกิดขึ้นโดยส่วนใหญ่นั้นเกิดจากการดื่มชา กาแฟ รวมไปถึงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งเครื่องดื่มเหล่านี้จะกระตุ้นให้เกิดอาการปวดหัวข้างเดียวขึ้น ฉะนั้นใครที่มีอาการปวดหัวข้างขวา ปวดหัวข้างซ้ายควรหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มเหล่านี้จะดีที่สุด

ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันอาการปวดหัวข้างขวา

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันอาการปวดหัวด้านขวาสามารถช่วยลดความถี่ของอาการปวดหัวที่เกิดขึ้นได้ ซึ่งพฤติกรรมที่ควรปรับเปลี่ยนเพื่อป้องกันมีดังต่อไปนี้

  • นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อย 7-8 ชั่วโมง
  • รับประทานที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่ ไม่ควรอดอาหาร
  • ดื่มน้ำให้เพียงพอ
  • หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นที่อาจก่อให้เกิดอาการปวดหัวข้างขวา เช่น ความเครียดในชีวิตประจำวัน การรับประทานคาเฟอีน เป็นต้น
  • ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้สุขภาพดี กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด

คำถามที่พบบ่อย

ปวดหัวข้างขวากระบอกตาท้ายทอย

ตอบคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับอาการปวดหัวข้างขวา

1. ปวดหัวข้างขวาลามไปกระบอกตาและท้ายทอยเกิดจากอะไร 

อาการปวดหัวข้างขวาลามไปกระบอกตาและท้ายทอย อาจเป็นอาการปวดหัวแบบคลัสเตอร์ที่จะปวดหัวข้างเดียว ปวดเป็นชุดๆ ปวดที่กระบอกตาลามไปจนถึงคอและไหล่ เกิดจากการเดินทางไกล การขึ้นที่สูง ได้รับแอลกอฮอล์ ได้รับยากลุ่มไนเตรท

ส่วนใหญ่มักจะมีอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล เหงื่อออก ผิวซีด ตาไวต่อแสง แต่ปกติแล้วอาการปวดหัวจะหายเองได้ภายใน 10 นาที ถึง 3 ชั่วโมง แต่ถ้ามีอาการปวดรุนแรงมากขึ้น โดยที่กินยาแก้ปวดแล้วไม่หาย ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษา

2. ปวดหัวข้างเดียวเกิดจากอะไร

ปวดหัวข้างเดียวอาจเป็นอาการของไมเกรน ที่จะทำให้ปวดหัวครึ่งซีก ปวดตุ๊บๆ เหมือนกับจังหวะของชีพจร สามารถปวดสลับข้างกันไปได้ ซึงส่วนใหญ่จะเกิดจากความเครียด การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน สภาพอากาศเปลี่ยนแปลง แสงจ้า พักผ่อนไม่เพียงพอ คาเฟอีน เป็นต้น และอาการปวดหัวดังกล่าวอาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนร่วมด้วย อย่างไรก็ตามอาการปวดหัวข้างเดียวจะหายเองได้ประมาณ 4-72 ชั่วโมง

สรุป

อาการปวดหัวฝั่งขวาเป็นอาการที่เกิดขึ้นจากหลากหลายสาเหตุ ซึ่งจะมีความเหมือนและแตกต่างจากอาการปวดหัวฝั่งซ้าย โดยส่วนใหญ่อาการที่ไม่รุนแรงมักจะเกิดจากพฤติกรรมต่างๆ เช่น ความเครียด พักผ่อนไม่เพียงพอ การรับประทานอาหาร แต่ถ้าหากอาการปวดหัวข้างขวามีความรุนแรง รักษาด้วยตัวเองแล้วไม่หาย หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษา อย่างถูกต้อง

Reference 

Ana Gotter and David Rossiaky. (2023, Feb 1). What Causes Headaches on the Right Side of Your Head?. Healthline. https://www.healthline.com/health/headache-right-side

Jayne Leonard. (2023, Mar 23). What does a right-sided headache mean?. Medicalnewstoday. https://www.medicalnewstoday.com/articles/321513

Mark Gurarie. (2023, Apr 30). Why Do I Have a Headache on the Left Side of My Head?. Verywellhealth. https://www.verywellhealth.com/headache-left-side-5218920